Linux, Ubuntu - polecane aplikacje

Po raz kolejny w ciągu ostatnich 10 lat aktualizujemy zestawienie, którego celem jest zaproponowanie wartych uwagi aplikacji dla codziennego użytku w Ubuntu lub Mint. Taka lista ma również za zadanie uświadomić niezdecydowanym, jak wiele dobrych jest aplikacji na systemu Linux, a do tego wszystkie są całkowicie darmowe.
Polecamy również nasz poprzedni poradnik z tej serii: 10 rzeczy które warto zrobić po zainstalowaniu Ubunty. Piszemy w nim o podstawowych programach lub dodatkach, jak doinstalowanie Ubuntu Tweak Tool którym jest Unity.

22 najciekawsze aplikacje dla Ubuntu

• Synaptic
• LibreOffice lub WPS Office
• Leafpad
• NixNote 2
• Okular
• Chromium
• Thunderbird lub Geary
• Pidgin
• Deluge
• GIMP
• gThumb
• Shutter
• Audacity
• OpenShot Video Editor
• VLC media player
• Rhytmbox
• KeePassX
• VeraCrypt
• Simple Backup
• Redshift

Skąd pobierać oprogramowanie?

Większość przedstawionych pozycji w tym artykule można pobrać bezpośrednio z Centrum oprogramowania Ubuntu (COU). Aplikacje są tam podzielone na kategorie, zawierają opis oraz zrzuty ekranowe. Jest to idealne rozwiązanie zwłaszcza dla początkujących osób, ponieważ cały proces instalacji przebiega w trybie graficznym.

Taką kolejnością powinien kierować się niezaawansowany użytkownik przy wyborze aplikacji. Jeśli z danej kategorii jest coś w oficjalnym Centrum, najlepiej sprawdzić najpierw taki program. Dopiero gdy nie zadowala go jego funkcjonalność, lub nie ma dobrej aplikacji w COU, może sprawdzać prywatne repozytoria (PPA - Personal Package Archive). 

Poniżej prezentujemy kilka aplikacji które dostępne są tylko przez PPA, opisujemy skąd pobrać i jak zainstalować.

Jako środowisko testowe wykorzystaliśmy dystrybucję Ubuntu 16.04 LTS i Mint 18.

Synaptic

Postanowiliśmy to zestawienie rozpocząć od aplikacji, a w zasadzie nakładki graficznej na menedżer, do zarządzania zainstalowanymi pakietami. Szczególnie gdy doinstalujemy pakiet od tak zwanego "trzeciego partnera", a ten swoimi składnikami spowoduje, że w systemie pojawią się dziwne problemy, Synaptic może być jedyną opcją na szybkie odinstalowanie pakietu ze wszystkimi zależnościami i odświeżenie oryginalnych składników.
Dzięki niej możemy też w prosty sposób usunąć to, czego nie da się usunąć przez Centrum Oprogramowania, np: obsługę kont Facebook, czy Flickr.
Zaznaczamy jednak, że z aplikacją/narzędziem trzeba obchodzić się bardzo rozważnie, bo nieprzemyślanymi zmianami można sobie uszkodzić system.

LibreOffice

Obecnie automatycznie instalowany w dystrybucji Ubuntu 16 i 17. Najpopularniejszy obecnie otwartoźródłowy pakiet biurowy. Powstał kilka lat temu po rozłamie w obozie OpenOffice’a. Jako, że większość społeczności opowiedziała się za tym forkiem, Libre jest rozwijany znacznie dynamiczniej od projektu-matki.

WPS Office

Zwany Chińskim Officem, nie bez powodu. Wizualne podobieństwa do nowszych wydań dzieła Redmond są widoczne gołym okiem. Drzewiej także nazwa była podobna, bo do 2014 pakiet był znany jako Kingsoft Office. Program szczególnie popularny w swojej ojczyźnie, gdzie jest częścią Ubuntu Kylin, forku systemu Canonical dostosowanego do potrzeb Państwa Środka. Program polecamy głównie ze względu na bardzo dobre wsparcie formatów Microsoftu. Tak jak normalnie zastanawialiśmy się czy polecać chińskie oprogramowanie, tak w tym przypadku jesteśmy spokojni. Kingsoft nawiązało współpracę z największymi dystrybucjami Linuksa oraz przygotowuje się do otwarcia kodu.
Skąd pobrać i jak zainstalować:
1. Oficjalna strona społeczności tworzącej WPS Office dla Linux
2. plik: wps-office_10.1.0.5672~a21_amd64.deb

Leafpad

Instalacje Ubuntu i Mint są wyposażone w podstawowe, proste i lekkie edytory tekstu, ale Leafpada polecamy głównie z jednego powodu. Jako jeden z nielicznych, potrafi automatycznie poprawnie wyświetlić tekst z polskimi znakami zapisany w Windows, czyli z kodowaniem 1250. To przydatna cecha przede wszystkim dla osób korzystających równocześnie w obydwu systemów.
W przypadku innych edytorów, po otwarciu takiego pliku tekstowego zamiast polskich fontów zobaczymy znaczki, a aby wyświetlić tekst poprawnie, czasami trzeba wybrać kodowanie ręcznie, lub otwierać plik przez menu "Otwórz" lub "importuj".
Z Leafpad po prostu klikamy na plik .txt w medżerze plików, a ten od razu wyświetla się we właściwym kodowaniu.

Natomiast jeśli potrzebujesz edytor o większych możliwościach, proponujemy Geany - to Windowsowy odpowiednik Notepad++.  Ewentualnie bardzo potężne narzędzie jakim jest np: edytor BlueFish.

NixNote 2

NixNote 2 to odpowiednik EverNote dla Linuxa, a stworzone notatki możemy synchronizować z popularną usługą Evernote. (warto wspomnieć, że w poprzedniej edycji polecaliśmy Wam Everpad, ale ten nie jest dostępny dla Ubuntu 16.04 i nowszych).  NN2 w usłudze EverNote będzie w stanie tworzyć i aktualizować notatki, notatniki i znaczniki, usuwać notatniki i znaczniki, pobierać notatki. Nie będzie w stanie uzyskać dostępu do informacji o koncie EverNote, aktualizować informacji o koncie użytkownika, trwale usunąć notatki z usługi.
NixNote 2 można zainstalować tylko przez ppa - oficjalne informacje znajdziesz na stronie github.com/artmg/nixnote2-packaging/wiki/How-to-use-the-PPAs

Okular

Prosta i szybka przeglądarka dokumentów, bazuje na KPDF. Obsługuje oczywiście format PDF, jak również Postscript, XPF, ODF, EPub i inne. Umożliwia dodawanie adnotacji do plików PDF, takich jak komentarze, podkreślenia, kształty itp. Zawartość PDF może zostać zapisana w pliku tekstowym.

Chromium

Chromium to szybka przeglądarka internetowa open source, z interfejsem graficznym identycznym jak Google Chrome, a co najważniejsze, dla Linux także w wersji 64-bitowej (do Windows tylko w 32-bit). Większość dystrybucji Linuksa w swoich repozytoriach umieszcza w pełni otwartą bazę dla Chrome. Jak zapewne się domyślacie wynika to z pobudek polityki oprogramowania, która dla społeczności Pingwina jest szczególnie istotna.
Dostępna jest w "Centrum oprogramowania" lub do pobrania jako plik instalacyjny.

Thunderbird

Jeden z popularniejszych klientów poczty w ogóle. Dzieło Mozilli, czyli ojców Firefoksa i bazujące na tym samym silniku co on.
Thunderbird jest automatycznie instalowany w dystrybucji Ubuntu 16 i 17.

Geary

Popularny na systemach Linux klient poczty. Nie tak zaawansowany jak Thunderbird, ale za to jest lekki, szybki i estetyczny. Geary dostępny jest w "Centrum oprogramowania"

Przy okazji warto wspomnieć, że w przypadku konfiguracji Geary do obsługi poczty gmail, nie podajesz głównego hasła poczty, lecz trzeba wygenerować w Google "Hasło do aplikacji". W Google znajdziesz to na stronie Hasła aplikacji, a dodatkową pomoc na stronie Logowanie się przy uzyciu haseł do aplikacji.

Pidgin

Uniwersalny komunikator z dużym wsparciem ze strony społeczności. Jego największym atutem jest szereg wtyczek, który pozwala na korzystanie z protokołów Facebooka, Slacka, Whatsappa, Skype czy nawet rodzimego GG.
Aplikacja umożliwia grupowanie kontaktów, przesyłanie plików, obsługuje również prowadzenie rozmów konferencyjnych. Podczas pisania wiadomości możliwe jest sprawdzanie pisowni, a nasze rozmowy zapisywane są w archiwum. Pidgin posiada opcję "przechwytywanie zdarzeń", pozwala ona np. wyświetlać powiadomienia albo automatycznie wysłać wiadomość, gdy dana osoba się zaloguje. Duża liczba wtyczek pozwala rozbudować Pidgin o różne przydatne funkcje.

Deluge

Torrenty zna chyba każdy, a wielu z nich korzystało. Dlatego też warto omówić co Linux oferuje do obsługi sieci P2P. Naszym zdaniem najlepszym programem do tego zadania jest Deluge. Popularny i w pełni otwarty klient stworzony przez pasjonatów Ubuntu. Jego wielką zaletą jest obsługa wtyczek takich jak Desired Ratio, Speed Limiter czy Scheduler. Aplikacja jest także dostępna na Windowsa i Maca.

Opcjonalnie  Transmission, którego polecaliśmy cztery lata temu. Wieloplatformowy, darmowy klient sieci BitTorrent, obsługuje szyfrowanie protokołu (BitTorrent protocol encryption – PE). Aplikacja umożliwia ustawianie priorytetów dla ściąganych torrentów, jak również dla poszczególnych plików wewnątrz pliku torrent. Transmission obsługuje UPnP i NAT-PMP oraz IPv6. Możliwe jest definiowanie limitów transferu dla całego programu lub wybranej pozycji, również ustalimy za pomocą programu limit seedowania.

GIMP

Najpopularniejszy otwartoźródłowy program do obróbki grafiki rastrowej. Oferuje dużo, ale interfejs jest dosyć specyficzny, przez co program wymaga trochę czasu do przyzwyczajenia się. Wewnętrznym formatem zapisu jest XCF, otworzymy nim proste PSD (Gimp niestety nie otworzy niektórych PSD zapisanych w CMYK) i zapiszemy GIF, JPG, TIFF, PNG oraz inne. Dodatkowo używając programu GhostScript uzyskamy możliwość otworzenia dodatkowych formatów plików. GIMP posiada ogromną liczbę funkcja, możemy korzystać m.in. z warstw i masek, mieszania kolorów nakładanych warstw, złożonych narzędzi zaznaczania albo klonowania. W przypadku narzędzi do malowania, do dyspozycji mamy ołówek, pędzel, aerograf i inne.

gThumb

Menadżer i prosty edytor zdjęć pochodzący ze środowiska graficznego GNOME. Popularny i oferujący zadowalającą funkcjonalność. Umożliwia przeglądanie fotek i plików graficznych zapisanych w formacie BMP, JPEG, GIF, PNG, TIFF, TGA, ICO, XPM. Potrafi odczytać i pokazać dane EXIF z plików JPEG. Ponadto obsługuje RAW i HDR.
Umożliwia prostą edycję: skalowanie, obracanie, przycinanie, zmianę odcienia, nasycenia, jasności, kontrastu i kolorów, oraz korektę efektu "czerwonych oczu".

Shutter

Większość dystrybucji Linuksa posiada wbudowane programy do robienia zrzutów ekranów, ale one zazwyczaj oferują tylko podstawową funkcjonalność. Wszystkim, dla których jest to za mało proponujemy Shuttera zorientowanego na dostarczanie użytkownikom jak najwięcej możliwości. Pozwala on na tworzenie zrzutów całego ekranu, regionu czy wybranej aplikacji, a nawet ich edycję.

Audacity

Jeden z popularniejszych w ogóle programów do edycji plików dźwiękowych. Może estetyka GUI nie powala, ale jest to potężne narzędzie.

OpenShot Video Editor

Każdy potrzebuje od czasu do czasu zedytować plik wideo. Przyciąć, zmontować, dodać przejścia, napisy czy efekty dźwiękowe. Na Linuksie do tych zastosowań proponujemy OpenShot, jeden z najpopularniejszych programów tego typu na tę platformę. Jest otwarty, darmowy i intuicyjny.

VLC media player

Odtwarzacz video doskonale znany także na Windowsie. Zaawansowany, ale jednocześnie nie ociężały. Według nas jeden z najlepszych, jeśli nie nawet najlepszy. VLC media player jest odtwarzaczem wspierającym najróżniejsze formaty audio (m.in FLAC, MP3, Wavpack) i wideo (m.in. MPEG-1/2, H.261, Real Video 1/2). Aplikacja umożliwia odtwarzanie filmów z napisami, istnieją opcje pozwalające zmieniać ich kodowanie oraz wygląd. Dostępne wtyczki dają możliwość rozszerzenia domyślnie dostępnych funkcji.

Rhytmbox

Aplikacja muzyczna, niezbędnik każdego melomana. Preinstalowany w środowisku GNOME Rhythmbox jest prawdziwym kombajnem multimedialnym. Poza odtwarzaniem plików audio oferuje możliwość integracji z SoundCloud, Last.fm i Libre.fm. Dodatkowo może wypalić i/lub zgrać płytę Audio CD, wyświetlić tekst piosenki czy tez być obsługiwany zdalnie.
Obecnie automatycznie instalowany w dystrybucji Ubuntu 16 i 17.

KeePassX

Otwarte, wieloplatformowe i bardzo popularne narzędzie do przechowywania prywatnych danych (loginy, hasła, parametry dostępowe i konfiguracyjne) w bezpiecznym, szyfrowanym pliku.
KeePassX można zainstalować przez apt-get. Oficjalne informacje znajdziesz na stronie www.keepassx.org

VeraCrypt

Wiele dystrybucji Linuksa pozwala na szyfrowanie partycji bez wykorzystania oprogramowania firm trzecich (przykładowo w Ubuntu można włączyć tę opcję już przy instalacji). Jednak ta funkcjonalność jest z reguły prosta i słabo konfigurowalna. Dlatego polecamy Wam VeraCrypta. Narzędzie, które zostało okrzyknięte następcą nie rozwijanego już TrueCrypta.
Archwium z plikami instalacyjnymi trzeba pobrać ze strony projektu, a następnie najlepiej uruchomić wersje GUI, poleceniem z terminala, np:

Simple Backup

Wśród trzech bardzo ciekawych aplikacji ta najbardziej przypadła nam do gustu. Simple Backup to proste i w miarę intuicyjne narzędzie do tworzenia kopii zapasowych. Zawiera wszystkie podstawowe niezbędne funkcjonalności takie jak wybieranie i wykluczanie plików oraz folderów, kopia na zewnętrzne dyski, a także skonfigurowanie harmonogramu ich tworzenia. Niestety nie oferuje szyfrowania plików kopii zapasowych - jak np: Back in Time, ale w porównaniu do niego nie stwarzała problemów, czego nie można powiedzieć o BiT. Jednak brak szyfrowania można zastąpić aplikacją VeraCrypt, którą właśnie polecamy powyżej.
 

Redshift

Otwartoźródłowy odpowiednik f.luksa udostępniany na większość dystrybucji Linuksa. Dla niewtajemniczonych, jest to program zmieniający jasność i temperaturę barw w zależności od czasu lokalnego w trosce o zdrowie i komfort pracy wieczorem i po zmroku.

SimpleScreenRecorder

Aplikacja umożliwiająca nagrywanie wideo z pulpitu, czyli tworzenie tak zwanego screencast, w formacie pełnego ekranu, wskazanego obszaru lub obszaru ze śledzeniem kursora.

Wine

Oprogramowanie umożliwiające uruchamianie aplikacji z Windowsa. Nie jest idealne, ale jest prężnie rozwijane i oferuje bardzo dobrą zgodność, nawet Wiedźmina można za jego sprawą uruchomić. W przyszłości poświęcimy zagadnieniu odrębny artykuł.

FileZilla

Darmowy klient FTP obsługujący protokoły FTP, SFTP i FTPS, zapewnia wsparcie dla IPv6. Umożliwia przesyłanie plików za pomocą metody przeciągnij i puść. FileZilla pozwala na wznawianie połączeń, o ile serwer je obsługuje. Jednocześnie możemy prowadzić komunikację się z różnymi serwerami, a nasze połączenia będą wyświetlane na kartach.
Aplikacja posiada "Menadżer Stron" umożliwiający zapisywanie loginu, adresu serwera, hasła oraz konfiguracji połączenia. Dzięki temu za pomocą dwóch kliknięć możemy rozpocząć komunikację z naszym serwerem FTP. Dla osób mniej technicznych przygotowano kreator, który wyświetla objaśnia i pozwala w kilku krokach skonfigurować połączenie. FileZilla posiada opcję limitująca prędkość wysyłania i pobierania oraz liczbę jednoczesnych połączeń. Za pomocą aplikacji porównamy zawartość dwóch katalogów.

XnConvert

Niewielkie narzędzie, którego zadaniem jest konwersja plików graficznych, obsługuje ponad 500 formatów. Podczas przetwarzania do dyspozycji mamy przeszło 80 operacji, takich jak edycja metadanych, transformacja (np. obrót, przycięcie), korekta (np. kontrast, jasność). Również możemy nakładać filtry (wyostrzanie, rozmycie i inne) oraz efekty podczas konwersji.

XnConvert pozwala na konwersje jednego pliku, jak i grupy obrazów. Program wspiera metodę "przeciągnij i puść", dzięki temu w szybki i wygodny sposób dodamy pliki do przetworzenia. Pracę z programem podzielono na trzy proste etapy. Pierwszym z nich jest wybór plików, które chcemy zmienić. Drugim krokiem jest zdefiniowanie, w jaki sposób chcemy zmodyfikować pliki graficzne, natomiast na samym końcu decydujemy gdzie zapiszemy nasze obrazy.

Skąd pobrać i jak zainstalować: Oficjalna strona twórców, należy pobrać plik Linux DEB 64-bit i uruchomić przy użyciu menedżera plików.

Inkscape

Aplikacja do tworzenia i edycji grafiki wektorowej SVG. Dzięki niej można tworzyć wszelakie symbole, znaki towarowe i logotypy. To przede wszystkim darmowa alternatywa dla płatnego programu CorelDRAW  lub Adobe Illustrator - oczywiście alternatywa o nieco mniejszych możliwościach, ale jak to niektórzy powiadają "wszystko zależy od umiejętności" . Więcej o samym programie i jego możliwościach najlepiej przeczytać na oficjalnej stronie projektu.

Brasero

Wprawdzie wypalanie płyt z roku na rok jest coraz mniej popularne, ale nadal istnieje zapotrzebowanie na oprogramowanie posiadające tę funkcjonalność. Dlatego proponujemy Brasero, najpopularniejszy program tego typu na Linuksa.

Furius ISO Mount

Pliki ISO to bardzo popularna forma dystrybucji większych pakietów oprogramowania, obecnie jest to domyślny sposób udostępniania systemów z rodziny Linux. Dlatego warto mieć narzędzie, które może je odczytać i jeśli przyjdzie taka potrzeba wypalić na wybrany nośnik. Taką aplikacją jest Furius. Otwarty i intuicyjny pakiet oferujący kompleksową obsługę obrazów dysków.

Polecasz inny program?

Jest jeszcze sporo ciekawych programów, a wiele zależy od upodobań, preferencji lub drobnych smaczków. Każdy wybierając narzędzia bierze pod uwagę inne kwestie. Napisz w komentarzu, jeżeli korzystasz z innego alternatywnego programu. Chętnie poznamy inne ciekawe, choć czasami mało popularne pozycje.