Płyty główne i pamięci RAM - najciekawsze wydarzenia 2015 roku

Płyty główne i chipsety w segmencie desktop

Ten rok jeśli chodzi o płyty główne należy do... Intela. Firma AMD nie zaprezentowała w tym roku nowych podstawek procesora, a jedynym nowym chipsetem był A68H - tańsza wersja układu logiki dla APU (podstawka FM2+). Wszystkie procesory AMD z 2015 roku pasowały więc do poprzednich modeli płyt - co najwyżej wymagały aktualizacji UEFI BIOS.

Nie oznacza to, że nie pojawiały się żadne nowości - owszem, producenci od czasu do czasu prezentowali kolejne modele płyt z podstawkami FM2+ i AM3+, ale powiedzmy sobie szczerze - dużego "ruchu w interesie" nie było.

Z kolei na rynku płyt głównych dla procesorów Intela - działo się! Początek roku to premiera procesorów Broadwell (Core 5-tej generacji). Procesory te korzystały z tej samej podstawki co poprzednia generacja (Haswell), a więc LGA 1150. Możliwość instalacji nowych procesorów w "starych" płytach ograniczono tylko do chipsetów Intel Z97/H97 (konieczność aktualizacji UEFI BIOS), jednak zawsze było to coś.

6-ta generacja Core (Skylake) przyniosła już nową podstawkę (LGA 1151) i nowe chipsety serii 100 (Sunrise Point). Producenci płyt głównych nie zwlekając zasypali rynek nowymi modelami. Tym razem zmiany nie dotyczyły wyłącznie samej podstawki i chipsetu - nowe procesory zostały również wyposażone w kontroler DDR4, a więc zmiana platformy wiązała się również z wymianą pamięci RAM. Więcej na temat pamieci RAM poniżej.

Pierwsze na rynku pojawiają się płyty główne z topowym modelem chipsetu, czyli Z170 - później pojawiają się tańsze modele (H170, B150 i H110), które oczywiście charakteryzują się pewnymi ograniczeniami - głównie dotyczącymi możliwości podkręcania, ilości portów USB 3.0, obsługi RAID czy konfiguracji slotów PCI Express.

Jakie inne nowe funkcje pojawiają się w płytach dla procesorów Intel Skylake? Porty M.2 osiągają przepustowość x4 (do 32 Gb/s) i pojawia sie możliwość łączenia nośników M.2 w konfiguracji RAID. Wciąż praktycznie niewykorzystywane (z powodu braku nośników) porty SATA Express potrafią dobić do 16 Mb/s.

Nie zabrakło też UBS 3.1 - zarówno typu A i C. Nie są one jednak obsługiwane przez chipset, ale przez dodatkowe kontrolery. Intel przywraca możliwość efektywnego podkręcania za pomoca magistrali systemowej - ale uwaga - tylko dla oblokowanych procesorów.

W przypadku serii 100 widać znacznie większą dbałość producentów o wygląd. Coraz częściej w segmencie średnim pojawiają się takie dodatki jak osłony sekcji audio i tylnego panelu, a nawet podświetlenie LED.

Ceny płyt zostały wywindowane do poziomu podnoszącego włosy na głowie. Dość powiedzieć, że ceny topowych płyt z podstawką LGA 1151 (a więc z segmentu mainstream) przekroczyły grubo 2 tysiące złotych. Dobrze wyposażone modele to wydatek rzędu tysiąca złotych, a na "tanie" modele trzeba wyłożyć około 500, lub więcej.

Pamięci RAM w segmencie desktop

O ile pamięci DDR4 weszły do użytku już w poprzednim roku, przy okazji premiery platformy Intel X99 (podstawka LGA 2011-3), to droga do segmentu mainstream była jeszcze długa. Piąta generacja Core (Broadwell) jako, że pasowała do płyt LGA 1150 korzystała oczywiście z pamięci DDR3.

Dopiero szósta generacja Core (Skylake) wprowadziła obsługę DDR4 - w odróżnieniu od segmentu high-end, gdzie mamy do czynienia z czterokanałowym kontrolerem, tu zastosowano rozwiązanie dwukanałowe. Po prawdzie procesory Intel Skylake wyposażono również w kontroler DDR3L, jednak zdecydowana większość nowych płyt głównych obsługuje wyłącznie pamięci DDR4.

G.Skill Trident Z - rekordowe taktowania RAM DDR4, do 4266 MHz

Zwyżkujący kurs dolara fatalnie odbił się na cenach płyt głównych, a gdy dodamy do tego konieczność inwestycji w nowe pamięci DDR4, które również nie należą do najtańszych, nowa platforma Intela stała się po prostu droga. Znacznie wyższe taktowania pamięci RAM DDR4 nie przynoszą wiele pożytku jeśli chodzi o szybkość działania grafik zintegrowanych z procesorami Skylake. Jest nieco szybciej, ale nie usprawiedliwia to inwestycji w najdroższe i najszybsze modele.

W przypadku płyt głównych opartych na rozwiązaniach AMD wszystko pozostaje po staremu. Obsługi DDR4 prawdopodobnie doczekamy się dopiero z kolejną generacją CPU/APU, a więc w 2016 roku. Zintegrowane grafiki z APU AMD dzięki wysoko taktowanej pamieci RAM DDR3 przyspieszają naprawdę dużo - ceny na szczęście nie są zawrotne, a bywało, że spadały do naprawdę atrakcyjnego poziomu.

• Zobacz Podsumowanie 2015 roku w innych tematykach
• Zapraszamy do Głosowania na Produkt Roku 2015